Onscherpte, ruis, beweging; wat mag je verwachten?

13-05-2023

Je las het al eerder; stiekem werd ik een beetje verliefd op de indoor shoots. Terwijl ik er vorige zomer nog helemaal van overtuigd was, dat ik enkel voor outdoor shoots zou gaan.

Ik heb indoor mogen shooten voor onder andere Dansschool V.I.P en de Helden Academy. Daarnaast mocht ik toffe shoots doen in de Oude Suikerfabriek in Zevenbergen. Zo enthousiast dat ik meteen de volgende twee data vast heb gelegd. (Op moment van schrijven heb ik op 24 juni nog ruimte voor een minishoot en op 16 september voor een volledige shoot.)

Grootste voordeel; je bent niet afhankelijk van het weer! Door de grote ramen en diverse ruimtes in de fabriek, is het alsnog mogelijk om met het natuurlijke licht te spelen.

Dit zorgt voor beelden die qua stijl passen bij de foto's die ik buiten maak. Dit spreekt mij persoonlijk meer aan, dan het indoor shooten met studiolampen. Misschien is dat juist wel waar jij naar op zoek bent. Daarom wil ik je hier graag meer over vertellen. Zo kan jij de juiste keuze maken en weet je vooraf precies wat je kan verwachten. Een mooi moment om je meer te vertellen over onscherpte, beweging en ruis. 

Ik wil hierbij graag aangeven dat deze informatie niet compleet is. Ik heb ervoor gekozen om enkel toe te lichten wat op mijn shoots van toepassing is. Daarnaast betreft het mijn persoonlijke voorkeur en kan een andere fotograaf hier anders in staan. Het gaat niet om goed of fout.

In een beeld kan (on)bedoeld ruis ontstaan. Als fotograaf heb ik hier deels invloed op, door het aanpassen van mijn instellingen. Je ziet bijvoorbeeld ruis ontstaan, wanneer het donkerder wordt. Er valt niet voldoende licht op de sensor van de camera. Het technische verhaal is voor jou niet van belang, maar je herkent ruis als een soort stipjes of korreltjes, wanneer je het beeld inzoomt. Denk maar aan de analoge foto's, die je vooral van vroeger zal herkennen. Alsof je een kleurplaat inkleurt met potlood. Wanneer je één kleur gebruikt, zie je toch een klein kleurverschil. Zie je het voor je?

Is ruis een fout in de foto? Onvermogen van de camera of fotograaf? Nee, meestal niet. In enkele situaties is ruis niet of minder gewenst. Denk hierbij aan een pasfoto of een schoolfoto. Op andere momenten kan ruis juist iets toevoegen aan de sfeer.

Stel je voor; een beeld tijdens Golden Hour. Schemerlicht tijdens de ondergaande zon. Het voelt (voor mij) natuurlijk wanneer je op dit soort momenten een kleine ruis ziet in de beelden. Het schemerlicht vormt voor je ogen ook een vorm van ruis. Denk ook aan foto's tijdens een concert of dansvoorstelling. Het past bij het moment. Het licht heeft invloed op de kleurtinten van de omgeving, kleding en de huid, maar het (gebrek aan) licht heeft dus ook invloed op de scherpte.

Als het invloed heeft op de scherpte… Is ruis dan hetzelfde als een bewogen beeld? Nee, het is niet hetzelfde. Een bewogen beeld kan bijvoorbeeld het resultaat zijn van verkeerd gekozen instellingen, beweging van mij, als fotograaf of (een onverwachte) beweging van jou, als model. Deze beelden worden niet toegevoegd aan de selectie. 

Maar ook beweging kan bewust vastgelegd worden. En ook hierbij geldt dat beweging niet gebruikt zal worden bij onder andere pasfoto's of de schoolfoto. Ik maak daarentegen spontane beelden. Weinig tot niet geposeerd.

Ook mag ik regelmatig dansers en zwemmers vastleggen en ik vind het wel heel tof om met die beweging te spelen. De beweging bevriezen, midden in een sprong bijvoorbeeld. Of juist de zwierende haren en kleding in beweging vastleggen tijdens een draai. Ren jij tijdens de shoot met jouw kinderen van de duin af of dansen jullie tussen de heide? Dan mag daar af en toe echt wel beweging in zitten. In de kleding bijvoorbeeld. Toch zal ik tijdens een shoot van jouw gezin, met name zorgen voor focus op en scherpte in jullie gezicht.

Er is nog een andere vorm van onscherpte. Ook hier zal ik het technische verhaal achterwege laten, maar ik heb invloed op wie of wat scherp is op beeld. Zo vind ik het heel tof om bij een portret de aandacht te leggen op de ogen. Je ziet ieder detail; zoals je waarschijnlijk nog nooit in elkaars ogen hebt gezien. Alle lijntjes en het kleurverschil. Love it. Ik breng de scherpte naar de ogen, door de omgeving juist minder scherp vast te leggen. Simpel gezegd; ik leg scherp vast waar de aandacht naartoe mag gaan en dit wordt benadrukt, door de rest van het beeld "wazig" vast te leggen.

Dit gebruik ik niet enkel bij portretten, maar bijvoorbeeld ook bij detailfoto's. Stel dat ik een bloemetje vast wil leggen dat jouw meisje net heeft geplukt en nu op haar hand heeft liggen. Dan ligt de focus op haar kleine handje en uiteraard de bloem. Dat geeft rust in het beeld. Het gras onder haar hand zou afleiden, wanneer alle sprietjes net zo scherp zouden zijn. 

Wanneer jij met jouw mooie gezin voor mijn lens staat, zal ik dit regelmatig inzetten. Ik schreef hier eerder een blog over. Ik vind het tof om daarmee te spelen. Je krijgt spontaan een dikke knuffel van jouw zoon, de focus op jullie. Terwijl je andere zoon op de achtergrond gekieteld wordt door jouw partner. Toch in beeld, maar wel de rust in het eindresultaat, door de focus enkel op jullie te leggen. 

Je merkt dat ik kan blijven vertellen over dit onderwerp. Ik vind het belangrijk dat jij vooraf weet wat je mag verwachten, zodat jij de juiste keuze maakt. Daar help ik je graag bij. Daarom splits ik dit verhaal in twee delen. Je weet nu waar mijn voorkeur naar uitgaat en wat je mag verwachten van het resultaat van een shoot bij mij. Volgende week vertel ik je hoe je aan de hand van jouw voorkeuren, de juiste shoot, locatie en fotograaf kiest.